“علائم اولیه سرطان ریه” | علت,تشخیص,پیشگیری و “درمان سرطان ریه”
فهرست سرفصل ها
سرطان ریه چیست؟
“سرطان ریه” نوعی بیماری است که مشخصه آن رشد کنترل نشده سلول در بافتهای ریه است. اگر این بیماری درمان نشود، رشد سلولی میتواند در یک فرایند به نام متاستاز به بیرون از ریه گسترش پیدا کند و به بافتهای اطراف یا سایر اعضای بدن برسد. اکثر سرطانهایی که از ریه شروع میشوند، به نام سرطانهای ابتدایی ریه، کارسینوماهایی هستند که از بافت پوششی نشات میگیرند.
سرطان ریه، متداولترین سرطان در آمریکاست و بیش از 20 درصد افرادی که در اثر سرطان ریه جان خود را از دست میدهند هرگز سیگار نکشیدهاند. سرطان ریه در مراحل اولیه هیچ نشانه ای ندارد و بیماران اغلب زمانی به پزشک مراجعه می کنند که بیماری در مراحل پیشرفته قرار دارد. شاید به همین دلیل باشد که سرطان ریه کشنده ترین نوع سرطان در انسان محسوب می شود.
علت سرطان ریه
- ۸ تا ۱۴٪ از موارد سرطان ریه به دلیل عوامل ارثی ایجاد میشوند. احتمال خطر ابتلا به سرطان ریه در افرادی که خویشاوندان او به این بیماری مبتلا هستند، ۲ تا ۴ برابر بیشتر است، احتمال دارد دلیل این امر ترکیب ژنها باشد.
- قرار گرفتن در معرض گاز رادون (یک گاز بیبو که در خانهها وجود دارد) معمولاً عامل سرطان ریه است.
- آلودگی هوا و دودی که از خودروها، کارخانجات، و نیروگاهها ساطع میشود نیز دارای خطرات بالقوه هستند.
- دود دست دوم سیگار : منظور از دود دست دوم سیگار، دود منتشر شده در هوا به خاطر سیگار کشیدن فرد دیگر است .
- خطرات محیطی مانند: آزبست یا پنبه نسوز
- تحقیقات نشان داده است که داروهای خوابآور خطر ابتلا به سرطان ریه را سه برابر افزایش میدهد.
شما چه به طور مرتب سیگار بکشید و چه هرگز لب به سیگار نزده باشید، باید نسبت به علائم زیر هوشیار باشید. البته دلایل زیاد دیگری هم میتواند برای بروز نشانههای زیر وجود داشته باشد، اما شما به هر حال باید در مورد آنها با پزشک خود مشورت کنید.
شایعترین علائم سرطان ریه
-
سرفه های ادامه دار(همراه با خلط خونی)
بیشتر افراد مبتلا به سرطان ریه سرفه میکنند که گهگاه با خون همراه است. بالا آوردن ترشحات غلیظ و مایل به قرمز نیز میتواند از “علائم اولیهی سرطان ریه” باشد. اما حتی اگر سرفه های خشک دارید، در صورت ادامه دار شدن آنها بیش از یک ماه باید برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید.
-
کاهش وزن
زمانی که بدون ورزش کردن یا بدون تغییر در رژیم غذایی خود وزن کم کردید باید بدانید که، در هر نوع سرطانی، یک تومور پیشرفته میتواند پروتئینهایی ایجاد کند که به بدن دستور کاهش وزن بدهد. به همین دلیل است که در چنین مواردی، کاهش اشتها نیز وجود دارد.
-
استخوان درد
اگر سرطان ریه به سایر اندامهای بدن سرایت کرده باشد ممکن است احساس درد در اعماق استخوانها یا مفاصلتان داشته باشید. معمولاً کمر و لگن، ناحیه درد هستند.
-
تنگی نفس
تنگی نفس که به مرور بدتر میشود همراه با خس خس سینه و درد در قفسه سینه در مدت طولانی.
-
عفونتهای مزمن
بیشتر اوقات، ویروسها عامل عفونتهایی مانند برونشیت مزمن هستند. اما اگر مکرراً بیمار میشوید و با هر بیماری در ناحیهی قفسه سینهتان با مشکل روبرو میشوید، میتواند علامت سرطان ریه باشد.
-
اختلال در بلعیدن غذا
این مشکلات معمولاً به دلیل بسته شدن راه تنفسی یا به دلیل این که سرطان در نقاط دیگر ریه، اطراف مجاور و یا نقاط مختلف بدن انتقال یافته است.
-
تورم در گردن و صورت
اگر تومور در ریه به “وناکاوای فوقانی” یا همان “ورید اجوف” فشار وارد کند (سیاهرگ بزرگی که خون را از سر و دستها به قلب میرساند)، ممکن است متوجه تورم در گردن و صورت شوید. دستها و بالای قفسه سینه نیز ممکن است متورم شوند.
-
خستگی ناتوان کننده
این خستگی با احساس خستگی معمولی فرق دارد. فرد احساس میکند آنقدر خسته و از پا افتاده است که نمیتواند حتی خود را به رختخوابش برساند و ظاهراً هر چقدر هم که استراحت کند فایدهای ندارد. 80 درصد از مبتلایان به سرطان ریه، خستگی مفرط را به عنوان یک علامت بارز دارند.
-
ضعف عضلانی
سرطان ریه علاوه بر اندامها بر عضلات نیز اثر میگذارد. یکی از اولین قسمتهایی که تحت تأثیر قرار میگیرد، باسن است. ممکن است متوجه شوید حتی بلند شدن از روی صندلی نیز برایتان دشوار است. ضعف در شانهها، دستها و پاها نیز معمولاً دیده میشود.
بالا بودن میزان کلسیم
برخی از انواع خاصی از سرطان ریه میتوانند موادی هورمون مانند تولید کنند که تعادل مواد معدنی را در بدن به هم بزند. در برخی موارد، کلسیم زیادی وارد جریان خون میشود. هر چند تا زمانی که پزشک آزمایش تجویز نکند شما متوجه بالا بودن میزان کلسیم در بدنتان نخواهید شد، اما بالا بودن کلسیم، علائمی مانند: تکرر ادرار، تشنگی مفرط، یبوست، حالت تهوع، شکم درد و سرگیجه دارد.
تشخیص سرطان ریه
اگر این علائم در آزمایشها دیده شود پزشک به سرطان ریه مشکوک میشود:
- تورم غدد لنفاوی بالای ترقوه
- ضعف تنفسی
- صداهای غیر طبیعی در ریهها
- افتادگی پلک
- ضعف در یک دست
- رگهای منبسط در بازوها، قفسه سینه، گردن و پا
- ورم صورت
سرطان ریه وقتی علائم نشان میدهد، توسط اشعه ایکس قابل مشاهده است. اما در برخی موارد در زمانی هم که علائم نشان نداده توسط لکههایی روی قفسه سینه در اشعه ایکسی که برای موارد دیگر گرفته شده، دیده میشود. برای تشخیص سرطان ریه و آزمایشهای دقیقتر سی تی اسکن پیشنهاد میشود.
آزمایش های سرطان ریه
بر اساس آنچه بیمار از علائم خود به پزشک میگوید، وی سوالاتی را از بیمار خواهد پرسید. سابقهی جراحی و پزشکی، سابقهی کاری یا سیگار کشیدن و مسائل دیگری مانند سبک زندگی، سلامت کلی و داروهایی که مصرف کرده است.
تا زمانی که بیمار خون بالا نمیآورد، پزشک آزمایش اشعه ایکس را برای یافتن علت مشکلات تنفسی برای بیمار تجویز میکند. این آزمایشهای سرطان ریه ممکن است مسئله غیرعادی مانند وجود غده یا تومور را تشخیص دهد. هر چیز غیرعادی نشانهی سرطان نیست. به طور مثال ممکن است برخی افراد رسوب کلسیم یا زخمی در ریه داشته باشند که به شکل تومور دیده شود.
اگر نشانهها جدی باشد، پزشک به جای آزمایش اشعه ایکس، سی تی اسکن (CT SCAN) یا ام آر آی (MRI) را به بیمار توصیه میکند. در بیشتر موارد سی تی اسکن یا ام آر آی از قفسه سینه جزئیات دقیقتری را نشان میدهد. این آزمایش ها با نشان دادن اندازهی تومور مرحلهی سرطان ریه را مشخص میکند.
اگر اشعه ایکس یا سی تی اسکن تومور را تشخیص داد، دکتر باید یک روش تشخیص دیگر را نیز امتحان کند. این روش شامل برداشتن قسمت کوچکی از تومور (بیوپسی) یا خارج کردن مقدار کمی از مایع اطراف ریه است. سپس سلولها زیر میکروسکوپ توسط پزشک پاتولوژیست (آسیب شناس) بررسی میشوند.
دیگر روش های تشخیص
- تست خِلط
- برونکوسکوپی
- نمونه برداری (بیوپسی) سوزنی
- توراکوتومی
- مدیاستینوسکوپی
انواع سرطان ریه
دو نوع سرطان ریه وجود دارد که بر اساس ظاهر سلولهای سرطانی زیر میکروسکوپ شناسایی میگردد. سرطان ریه سلول کوچک (Small-cell lung cancer) از نوع دیگر شدیدتر است و میتواند در اوایل بیماری به سرعت رشد کرده و به بخشهای دیگر بدن گسترش یابد. این نوع سرطان با مصرف سیگار کاملاٌ گره خورده و به ندرت در افراد غیر سیگاری دیده میشود. سرطان ریه سلول غیر کوچک (Non-small-cell lung cancer) با سرعت کمتری رشد میکند و شایعتر است. این نوع سرطان ریه تقریبا ۹۰% از سرطانهای ریه را شامل میشود.
پیشگیری از سرطان ریه
پیشگیری، مقرونبهصرفهترین روش برای کاهش گسترش “سرطان ریه” است. با آنکه در اغلب کشورها مواد سرطانزای صنعتی و خانگی مورد شناسایی قرار گرفته و استفاده از آنها منع گردیده است، کشیدن تنباکو هنوز بسیار فراگیر است. حذف کشیدن تنباکو یک هدف اصلی در “پیشگیری از سرطان ریه” میباشد و توقف سیگار کشیدن یک ابزار پیشگیرانه مهم در این فرایند بهشمار میرود.
تعیین مقررات به منظور کاهش آسیبپذیری از سیگار کشیدن دیگران در اماکن عمومی نظیر رستورانها و محلهای کار در بسیاری از کشورهای غربی از رواج بیشتری برخوردار گشته است. کشور بوتان از سال ۲۰۰۵ مقررات منع کامل سیگار کشیدن را به اجرا درآورده است، در حالی که کشور هند سیگار کشیدن در اماکن عمومی را از ماه اکتبر ۲۰۰۸ منع کردهاست.
سازمان بهداشت جهانی از دولتها درخواست کردهاست تبلیغ تنباکو را بطور کامل منع کنند تا از سیگاری شدن افراد جوان اجتناب گردد. آنها ارزیابی میکنند در جاهایی که چنین منعهایی به اجرا درآمدهاست مصرف تنباکو به میزان ۱۶٪ کاهش پیدا کردهاست. استفاده بلند مدت از مکمل ویتامین آ، ویتامین ث ویتامین دی یا ویتامین ای احتمال ابتلا به سرطان ریه را کاهش نمیدهد.
بعضی مطالعات نشان میدهد خطر ابتلا به این بیماری در افرادی که دارای رژیم غذایی محتوی سبزیجات و میوه جات زیاد میباشند کمتر است.
درمان سرطان ریه
درمان سرطان به نوع سلول، وسعت گسترش آن و وضعیت عملکردی بیمار بستگی دارد. درمانهای رایج شامل: مراقبت تسکینی، جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی میباشد.
درمان مراحل ابتدایی سرطان ریه
اگر “سرطان ریه” سلول غیر کوچک پیش از گسترش فراتر از یک ریه، تشخیص داده شود جراحی میتواند گاهی اوقات معالجه در پی داشته باشد. جراح ممکن است بخشی از ریه که حاوی تومور است یا در صورت نیاز تمامی آن را بردارد. برای برخی از بیماران، پس از جراحی پرتو درمانی یا شیمی درمانی تجویز میشود تا سلولهای سرطانی باقیمانده از بین بروند. جراحی معمولاٌ برای بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول کوچک گزینه مناسبی نیست چون معمولاٌ در زمان تشخیص، سرطان گسترش یافته است.
درمان سرطان ریه پیشرفته
وقتی سرطان ریه بیش از مقداری که بتوان معالجه کرد، پیشرفت کرده باشد، هنوز درمانهایی وجود دارد که به بیمار کمک میکند بیشتر زنده بماند و کیفیت زندگیش را بیشتر حفظ کند. پرتو درمانی و شیمی درمانی تومور را کوچک کرده و به کنترل علائمی مانند درد استخوان یا انسداد مسیرهای هوایی کمک میکنند. شیمی درمانی معمولاٌ درمان اصلی برای سرطان ریه سلول کوچک است.
سن ابتلا به سرطان ریه
“سرطان ریه” معمولا در افراد سالمند دیده می شود. از هر سه بیمار مبتلا به سرطان ریه، دو مورد بالای ۶۵ سال سن دارند و کمتر از دو درصد مبتلایان، کمتر از ۴۵ سال سن دارند.
سرطان ریه بدخیم/سرطان ریه در جوانان/درمان سرطان ریه/تشخیص سرطان ریه/سرطان ریه خوش خیم/شیمی درمانی سرطان ریه/درمان سرطان ریه پیشرفته/سن ابتلا به سرطان ریه
منبع:salamatnews.com-infosalamat.com