با وجود ابزارهای مختلف بازاریابی که همه روزه در سطح جهان معرفی می شود باز هم تا کنون هیچ یک از ابزارها به قدرتمندی بازاریابی دهان به دهان (Word of Mouth marketing or WOM Marketing) نیست. کمی با خود فکر کنید. وقتی توصیه ای را راجع به یک محصول و یا خدمت از یکی از دوستانتان می شنوید بدون اینکه راجع به آن شکی به دل خود راه دهید نسبت به استفاده از آن محصول اقدام می کنید.
بعنوان مثال فرض کنید خانه ای در محله ای جدید تهیه کرده اید و به تازگی به آنجا نقل مکان کرده اید. در هنگام اسباب کشی که فرصت تهیه غذا ندارید از یکی از همسایه ها می پرسید که مثلاً بهترین کبابی محل کجاست. وی کبابی حسین آقا را به شما معرفی می کند و تلفن آن را در اختیار شما قرار می دهد. آیا شما برای تماس به آن کبابی شکی به خود راه می دهید و مثلاً از همسایه خود می پرسید که چرا وی این کبابی را بهترین کبابی می داند؟ بی شک اینگونه نیست و شما به آن کبابی زنگ زده و غذا سفارش می دهید. پس به جرات می توان گفت هنوز هم ما ابزاری برای بازاریابی بهتر از این ابزار در اختیار نداریم.

اما جالب است که با اینکه همه ما قدرت این ابزار را می دانیم از آن استفاده نمی کنیم. براستی چرا اینگونه است؟
این به این دلیل است که ما استفاده از این ابزار را بخوبی نمی شناسیم و درک درستی از چگونگی کارکرد آن نداریم. مسئله دیگری که باعث می شود تا ما به سراغ این ابزار نرویم این است که نتایج آن را به سختی می توانیم اندازه گیری کنیم. آنچه که بسیار واضح است این است که تبلیغات دهان به دهان به زمان نیاز دارد اما راهکارهایی وجود دارد تا بتوانیم روند آن را برای کسب و کار خود تسریع کنیم.
به جرات می توان تبلیغات دهان به دهان را بعنوان اولین و موثرترین ابزار بازاریابی نامید. مطمئن هستم تا کنون مطالب زیادی راجع به بازاریابی ویروسی خوانده اید. بازاریابی ویروسی دقیقاً برداشت جدیدی از بازاریابی دهان به دهان است. زبان همانند یک ویروس است.

بازاریابی دهان به دهان از دو عنصر تشکیل شده است:
۱) برنامه: برنامه عبارت است از اطلاعات خوب یا بدی که از کسب و کار شما به بیرون انتقال داده می شود.
۲) مکانیزم انتشار: در مورد بازاریابی دهان به دهان مکانیزم انتشار در واقع همان کلماتی هستند که از دهان خارج می شوند.

شما باید بیاد داشته باشید که صرفاً کلمات نیستند که در بازاریابی دهان به دهان استفاده می شوند بلکه عناصر دیگری نیز می تواند جایگزین کلمات شوند بعنوان مثال:
۱) تصاویر: اگر شما یک حلقه در دست چپ شخصی ببینید قطعاً به سرعت به ذهن شما خطور می کند که وی متاهل است. پس می بینید که گاهی اوقات تصاویر جا افتاده ذهنی چقدر سریع می تواند عمل کند.
۲) اصوات: متاسفانه ما در این مقاله نمی توانیم اصوات را بدرستی مثال بزنیم اما مطمئناً شما برخی از آنها را در ذهن دارید. مثلاً اگر چشم شما را ببندند و تبلیغ ایرانسل را برای شما پخش کنند شما براحتی می توانید حدس بزنید که این تبلیغ مربوط به چه شرکتی است.
۳) کلمات: که در مورد آن صجبت شد.
۴) نشانه ها: می توان سیب گاز زده اپل را نمونه ای از این نوع دانست. شما امروز پرایدی را می بینید که برای زیبایی که البته شاید خود راننده هم نداند، آرم شرکت اپل را پشت ماشین خود می چسباند و ماشین او رسانه ای برای تبلیغ شرکت اپل محصوب می شود.

بسته به نوع کسب و کار شما باید دید که کپامیک از این عناصر برای بازاریابی دهان به دهان در مورد کسب و کار شما موثرتر است. بی شک می توان گفت هنوز کلمات هستند که بسیار سریع انتشار می یابند.

اکنون بیایید بررسی کنیم که چگونه سرعت انتشار این نوع ابزار را در مورد کسب و کار خود افزایش دهیم:
۱) ابتدا باید ایمنی مخاطب را در مورد پیام خود کاهش دهید. این بدین معنی است که پیام شما باید بگونه ای باشد که از میان پیام های مختلفی که در طول روز به او می رسد متفاوت باشد تا در ذهن او ماندگار باشد.
۲) پیشنهاد شما می بایست برای مخاطبانتان اطمینان بخش باشد و آنها پیشنهادهای مشابه زیادی در مورد محصولات مشابه از رقبای شما دریافت نکرده باشند.
۳) مخاطب نباید بیش از اندازه در معرض دریافت پیشنهاد شما باشد. هر وقت بیش از اندازه یک پیغام را به مشتری برسانید او در برابر آن مصونیت پیدا کرده و دیگر پیام شما بر روی او اثرگذار نخواهد بود.
۴) پیشنهاد شما برای کسانی ارسال شود که به محصول و یا خدمات شما نیاز مبرم دارند. در اینصورت سرعت تکثیر پیام شما به شدت افزایش خواهد یافت.

یک نمونه خیلی خوب برای اینکه بتوانید در مورد کسب و کار خود بازاریابی دهان به دهان داشته باشید ساخت یک کتاب الکترونیکی کاملاً کاربردی در مورد کسب و کارتان است بگونه ای که اولاً آن را برای دانلود در تمام اینترنت منتشر کرده و از طرفی در انتهای ان PDF ذکر کنید که انتشار این PDF بلامانع است. البته اینکه این کتاب الکترونیکی باید چه ویژگی داشته باشد به شدت به نوع کسب و کار شما بستگی دارد. آنچیز دیگر که در این مورد می توان گفت این است که شما چه انگیزه ای برای انتشار این کتاب الکترونیکی به خواننده می دهید و ضمناً او با چه ابزاری می تواند آن را منتشر کند.
به شما توصیه می کنم با استفاده از کمی خلاقیت به چگونگی استفاده از ابزار دهان به دهان در مورد کسب و کار خود فکر کنید.

نویسنده مقاله: مسعود محمدی