فوق‌تخصص روانپزشکي کودک و نوجوان درباره چالش تک‌فرزندي تصريح کرد: تک‌فرزند با چندفرزندي هيچ تفاوتي با يکديگر ندارند، چون نيازها يکي است و فقط نحوه تأمين آنها فرق مي‌کند، پس مشروط بر اين که والدين، اصول فرزندپروري را درست اجرا کنند و انرژي لازم را براي فرزند يا فرزندان بگذارند، تک‌فرزندي و چندفرزندي عارضه‌اي بدنبال ندارد.

دکتر پيمان هاشميان، استاديار روانپزشکي علوم‌پزشکي مشهد با تأکيد بر اين که «همه چيز به نحوه تربيت فرزندان بازمي‌گردد»، گفت: روش‌هاي تربيتي براي تک‌فرزندي يا چند فرزندي يکسان است و تفاوتي ندارد؛ تنها در چندفرزندي ناگزيريم همه فرزندان را براي امتيازدهي، تشويق و تنبيه در نظر بگيريم و مسأئل را وسيع‌تر ببينيم اما در تک‌فرزندي، فقط فرزند ديده مي‌شود.

رعايت سه اصل کلي رشد شناختي، هيجاني و اجتماعي در تربيت فرزندان مهم است

وي، توجه و رعايت سه اصل کلي رشد شناختي، هيجاني و اجتماعي را در تربيت فرزندان حايزاهميت دانست و اظهار کرد:  در تک‌فرزندي، اگر والدين خوب تربيت کنند، رشد هيجاني، اجتماعي و … خيلي بهتر اتفاق مي‌افتد، اما در چندفرزندي بدليل اين که بچه‌ها مهارت‌هاي اجتماعي را فرانمي‌گيرند، رشد شناختي‌شان ضعيف‌تر است.

تک‌فرزندها راحت‌تر اجتماعي مي‌شوند

دکتر هاشميان با بيان اين که «در تک‌فرزندي بطورمعمول والدين شاغل ناگزيرند کودک را يا نزد بزرگتري بگذارند و يا مهدهاي کودک که عموميت بيشتري دارد، ببرند»، عنوان کرد: بر اين اساس اين بچه‌ها، راحت‌تر اجتماعي مي‌شوند، اما در چندفرزندي، والدين کمتر به داشتن دوست و فرآيند اجتماعي‌شدن فرزندان توجه مي‌کنند و در اين زمينه، کودک آسيب مي‌بيند.

رشد هيجاني بطورمعمول در چندفرزندي بهتر است

اين عضو هيأت‌علمي دانشگاه علوم‌پزشکي مشهد خاطرنشان کرد: رشد هيجاني بطورمعمول در چندفرزندي بهتر است مشروط بر اين که رقابت فرزندي وجود نداشته باشد، چراکه بچه‌ها وقت بيشتري با هم هستند و اضطراب‌ها کنترل مي‌شود اما در خانواده‌هاي تک فرزند، کودک در اين زمينه شکننده‌تر و بيشتر زمان‌ها پس از پايان زمان مدرسه در منزل تنها است.

در تک‌فرزندي، نياز فرزند راحت‌تر تأمين مي‌شود

به گفته وي، در تک‌فرزندي، نياز فرزند راحت‌تر تأمين مي‌شود، وقتي نيازهاي کودک برآورده نشود، لجبازي خاصي با پدر و مادر مي‌کند؛ براي نمونه والدين مجبورند برايش کتاب بخرند، اما چون هزينه‌بر است، نمي‌توانند و مشکل‌آفرين مي‌شود.

در چندفرزندي، بچه‌ها دچار رقابت عاطفي مي‌شوند

فوق‌تخصص روانپزشکي کودک و نوجوان درباره روابط عاطفي تک‌فرزندان نيز گفت: اين بچه‌ها با والدين رابطه گرمي برقرار مي‌کند، نيازهاي عاطفي‌شان در بستر محبت تأمين مي‌شود، اما در چندفرزندي، بچه‌ها دچار رقابت عاطفي مي‌شوند.

تک‌فرزندي يا چندفرزندي هيچ فرقي نمي‌کند اگر پيش‌شرط‌ها را رعايت کنيم

دکتر هاشميان با تأکيد بر اين که «تک‌فرزندي يا چندفرزندي هيچ فرقي نمي‌کند، مگر پيش‌شرط‌ها را راعايت کنيم»، تصريح کرد: بايد بدانيم که براي هر فرزند هزينه‌ها را از قبل بررسي کنيم؛ براي نمونه در آمريکا، يک کودک از اول تا 18سالگي يکصدهزار دلار هزينه دربردارد، ما هم بايد اين حساب‌ها را داشته باشيم تا فرزندان دچار تروما و مشکلات هيجاني و پرخاشگري  و لجبازي نشوند و تصور نکند بچه ديگر که آمد، ديگر توجه لازم به او نمي‌شود.

براي آوردن بچه دوم، بايد فرزند اول به دلبستگي امن رسيده باشد

وي افزود: براي آوردن بچه دوم، بايد فرزند اول به دلبستگي امن رسيده باشد و آماده‌سازي‌هاي لازم انجام شود تا فرزند دوم بيايد در غيراينصورت آسيب شديد به فرزند اول وارد مي‌شود و به عنوان پدر و مادر بدانيم که با آوردن فرزند بيشتر، مسووليت و وظيفه ما سنگين‌تر مي‌شود و اين اشتباه بزرگي است اگر فکر کنيم بچه‌ها با هم بزرگ مي‌شوند و تازه پدر و مادر کمي فراغ بال‌ بييشتري پيدا مي‌کنند، چراکه هر کودک، نيازهاي خاص خود را دارد که بايد تأمين شود.

والديني که نقشي به بچه‌ها مي‌دهند، موفق‌تر عمل کرده‌اند

استاديار دانشگاه علوم‌پزشکي مشهد تأکيد کرد: در اصول فرزندپروري بايد سلسله‌ مراتب را در فرزندان رعايت کنيم و والديني که نقشي به بچه‌ها مي‌دهند، موفق‌تر عمل کرده‌اند؛ براي نمونه قرار نيست بچه‌هاي بزرگ هميشه جورکش بچه‌هاي کوچکتر باشند.

صرف حرف ديگران نبايد فرزند دوم را بياوريم

وي گفت: صرف حرف ديگران نبايد فرزند دوم را بياوريم، فرزنددار شدن نيازمند برنامه‌ريزي منسجم، علاقه، پول، امکانات، داشتن مهارت و توجه به اصل عدالت در محبت است، پس اگر فرمول فرزندپروري را بلد هستيم، عوامل خطر را مي‌شناسيم و وقت کافي و انرژي لازم را داريم، چندفرزندي خيلي خوب هم هست اما در غيراينصورت ضرر دارد.

 

منبع:mums.ac.ir