علائم کمبود ویتامین C|فواید،مضرات و منابع حاوی ویتامین ث
فهرست سرفصل ها
علائم کمبود ویتامین C,بیماری های مخصوص کمبود ویتامین C
- تغییرات خلقی
در شرایطی که ویتامین C بیشتر به واسطه توانایی خود در مبارزه با بیماری های جسمانی مشهور است، اما این ماده مغذی می تواند به همان اندازه در پرهیز از مسائل روانی نیز نقش داشته باشد. “کمبود ویتامین C” می تواند موجب آسیب عصبی شود و افزودن این ماده مغذی به رژیم غذایی می تواند علائم اضطراب، افسردگی و اختلال دو قطبی را بهبود بخشیده یا معکوس کند.
- خستگی مزمن
دلایل مختلفی می توانند به احساس خستگی مزمن منجر شوند، اما کمبود ویتامین C یکی از مواردی است که نباید نادیده گرفته شود. علائم اولیه ممکن است شامل کسالت و خستگی باشند که احتمالا در نتیجه بیوستنز معیوب کارنیتین شکل می گیرند. کارنیتین ماده ای است که برای کمک به انتقال اسیدهای چرب اساسی به سلول های تولیدکننده انرژی توسط بدن تولید می شود.
- افزایش وزن
اگر ورزش می کنید و رژیم غذایی خوبی دارید، اما همچنان وزن اضافه می کنید، ممکن است سطوح کم ویتامین ث دلیل شکل گیری این شرایط باشد. ویتامین ث به پشتیبانی از تولید انرژی توسط سلول ها کمک می کند و سطوح کم این ماده مغذی با آهنگ کند سوخت و ساز پیوند خورده است. سوخت و ساز آهسته احتمال افزایش وزن را بیشتر می کند. جای شگفتی نخواهد بود که این اثر کمبود ویتامین C با احساس خستگی همزمان شود.
- اسکوروی
این بیماری بسیار نادر است، اما اگر در بدن خود به میزان کافی ویتامین C نداشته باشید ممکن است نشانه های اسکوروی (Scurvy) را تجربه کنید. اسکوروی با سطوح کم ویتامین C پیوند خورده است و می تواند به شکل گیری علائمی مانند خونریزی بی دلیل، و ایجاد زخم در لثه منجر شود و همچنین درد و تورم در اندام ها را به همراه دارد.
- مفاصل متورم و دردناک
سطوح کافی ویتامین C ممکن است به پیشگیری از انواع آرتریت کمک کند، در شرایطی که مقدار بیش از حد آن نیز می تواند مشکل ساز باشد. البته مصرف بیش از حد ویتامین C بسیار نادر است. مقدار مصرف توصیه شده روزانه ویتامین ث برای زنان 75 میلی گرم و برای مردان 90 میلی گرم است.
نتایج مطالعه ای که در دانشگاه دوک انجام شد، نشان داد در بدن سوژه های حیوانی که مقدار بسیار زیاد ویتامین C دریافت کرده بودند پروتئینی ترشح می شود که استخوان ها را تحت تاثیر قرار داده و تسریع آسیب مفصلی و درد در سوژه های مبتلا به آرتروز را موجب شد. مطالعه ای دیگر نیز نشان داد افرادی که “کمبود ویتامین C” دارند در مقایسه با افراد سالم سه برابر احتمال بیشتری دارد به آرتریت روماتوئید مبتلا شوند.
- کبودی
بدن برخی افراد به راحتی کبود می شود و مشخص شده است که دلایل پزشکی از جمله کمبود ویتامین C می توانند در پس این رویداد قرار داشته باشند. جدا از افزایش سن، اعتیاد به الکل، و اثرات جانبی برخی داروها، کمبود ویتامین C می تواند یکی از دلایل کبود شدن راحت بدن انسان باشد.
- ناباروری مردان
کمبود ویتامین ث سبب میشود که اسپرمها به هم بچسبند و این حالت باعث ۱۶٪ از موارد ناباروری در مردان میشود.
- سطوح کم آهن
برخی ویتامین ها، مواد معدنی و عناصر برای ارائه بهترین نتیجه به مواد دیگر وابسته هستند و ویتامین C و آهن از چنین رابطه ای برخوردار هستند. بدن دو نوع آهن را جذب می کند که شامل هِم (Hème) و غیرهم می شوند. در شرایطی که آهن هِم معمولا از منابع حیوانی سرچشمه می گیرد و به راحتی جذب می شود، آهن غیرهم این گونه نیست.
آهن غیرهم معمولا از منابع گیاهی سرچشمه می گیرد و به راحتی در بدن جذب نمی شود. ویتامین C به بدن در جذب کارآمدتر آهن غیرهم کمک می کند و نشان داده است که نشانگری قوی برای وضعیت آهن محسوب می شود. کمبود آهن و ویتامین C معمولا دست در دست یکدیگر دارند.
- التهاب و خونریزی لثه ها
یکی از شناخته شدهترین نشانه های کمبود ویتامین C خونریزی آسان از لثه ها، به ویژه هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان است. لثه های متورم از التهاب حکایت دارد و مصرف ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان می تواند به بهبود آن کمک کند. مطالعات نشان داده اند که مصرف ویتامین C کافی با سلامت بهتر لثه پیوند خورده است.
- شل شدن دندان ها
در کنار خونریزی و احساس درد در لثه ها، کمبود ویتامین C می تواند به شل شدن دندان ها نیز منجر شود. ضعف استخوان، غضروف، دندان ها و بافت همبند می تواند به شل شدن و پوسیدگی دندان ها و در نهایت از دست دادن دندان منجر شود. لثه های ناسالم و دیگر ضعف های ساختاری به واسطه کمبود ویتامین C می توانند موجب شل شدن و حتی افتادن دندان ها شوند.
- پوست خشک و زبر
کلاژن، پوست را انعطاف پذیر نگه می دارد و ظاهری جوان به آن می بخشد و بر همین اساس است که بسیاری از محصولات زیبایی حاوی کلاژن هستند. از این رو، جای شگفتی نیست که کمبود ویتامین C اثر منفی بر ظاهر و بافت بزرگترین اندام بدن انسان داشته باشد. زمانی که بدن با کمبود ویتامین C مواجه است، احتمال خشکی، زبری، پوسته پوسته و قهوه ای رنگ شدن پوست نیز افزایش می یابد. این شرایط به دلیل تولید کلاژن ناکافی شکل می گیرد.
- بیماری قلبی
محققان مصرف ویتامین ث را به کسانی که از بیماری های قلبی رنج میبرند نیز توصیه کردهاند. زیرا کمبود ویتامین ث باعث تصلب شریان شده و کمبود آن در بیماران قلبی همراه با خشکی و سفتی رگها میشود و باعث بوجود آمدن درد در این افراد میگردد.
- موخوره
موخوره و حتی شکنندگی ناخن ها می توانند نشانه ای از سطوح کم ویتامین C باشند. از آنجایی که مو یک بافت غیر ضروری در نظر گرفته می شود، مواد مغذی مانند ویتامین C پیش از این که در دسترس آن قرار بگیرند، ابتدا به اندام ها و بافت های مهمتر ارسال می شوند. در شرایطی که ممکن است با دیگر “نشانه های کمبود ویتامین C” مواجه نباشید، بدن تغذیه بخش های دیگر با این ویتامین را هدف قرار داده و از نعمت موی درخشان و ناخن هایی قوی بی بهره خواهید شد.
- خونریزی از بینی
خونریزی از بینی می تواند برای افراد بسیاری رخ دهد و ارتفاع زیاد یا خشکی دلیل آن باشد، اما این شرایط یکی از نشانه ها و عوارض کمبود ویتامین C نیز محسوب می شود. رگ های خونی در بینی برای حفظ استحکام خود به کلاژن وابسته هستند و ویتامین C برای تولید کلاژن ضروری است. خونریزی بینی زمانی رخ می دهد که رگ های خونی کوچک در این قسمت از بدن پاره می شوند، از این رو خون دماغ شدن های مکرر می تواند نشانه ای از ضعف رگ های خونی در بینی باشد.
نکته: به گفته دانشمندان ویتامین ث که از طریق مصرف طبیعی کسب شود، اثرش بسیار بیشتر است.
چه کسانی در معرض کمبود ویتامین ث هستند؟
- افراد دارای بیماریهای روده ی کوچک ( مانند بیماری کرون، سلیاک، ویپل )
- زنان باردار و شیرده
- افراد مبتلا به سوء تغذیه ( برخی افراد مسن، مصرف کنندگان مواد مخدر و الکل، برخی از افراد مبتلا بیماریهای ذهنی)
- بیماران تحت دیالیز
- بیماران مبتلا به تیروتوکسیکوز
- سیگاری ها
- نوزادانی که در سال اول زندگی از شیر گاو یا شیرهای تغلیظ شده استفاده میکنند
- افراد در معرض سوء تغذیه ( شامل الکلیسم، افراد مسن، بی اشتهایی و ایدز )
- افراد مبتلا به دیابت تیپ یک
- افراد مبتلا به اختلالات انباشت آهن در بدن
فواید مصرف ویتامین ث
- محافظت از پوست در مقابل آثار مخرب اشعه ماورای بنفش نور خورشید
- افزایش قدرت ایمنی بدن ، استحکام لثهها و دندانها
- باعث ساخت کلاژن (قویترین بخش بافت پیوندی که تمام اعضای بدن را در کنار هم نگه میدارد) شده و در پیشگیری از بالارفتن کلسترول خون و ایجاد لختههای خونی در رگ موثر می باشد.
- کاهش طول دوره بیماری سرماخوردگی و تخفیف عوارض آن
- مصرف ویتامین C باعث جذب بهتر آهن در بدن میشود و به افرادی که دچار کمخونی هستند توصیه می شود
- احتمال بروز سکته مغزی در افراد غیر سیگاری را تا ۳۰٪ و در افراد سیگاری تا ۷۰٪ کاهش میدهد.
- بهبود تراکم استخوانی
- تزریق مقدار زیادی ویتامین ث به افرادی که دچار سرطان هستند باعث میشود که رشد سرطان در آنها را متوقف کند
مضرات و عوارض مصرف بیش از اندازه ویتامین ث
معمولاً اضافه این ویتامین از راه ادرار دفع میشود. اما مصرف خیلی زیاد آن باعث تکرر ادرار، سنگ کلیه و اسهال میشود. همچنین مصرف زیاد این ویتامین به صورت دارو باعث بروز اختلالات گوارشی، خطر ابتلاء به سنگ اگزالات در مجاری ادراری و اعتیاد بدن به مقدار زیاد مصرف این دارو میشود.
منابع حاوی ویتامین ث
ویتامین C هم به صورت طبیعی در منابع گیاهی و جانوری موجود است و هم به صورت مصنوعی و قرص. منابعی که بیشترین مقادیر این ویتامین را در خود دارند عبارتند از: توت فرنگی، کلم بروکلی، گریپ فروت، گوجه فرنگی، انبه، لیمو، گل کلم، سیب زمینی، هندوانه، اسفناج، کلم،نارنگی و مرکبات، کیوی و دیگر میوهها و سبزیها، منابع گیاهی دارای ویتامین ث و جگر منبع حیوانی دارای ویتامین C است.
نگهداری طولانی مدت در یخچال، پختن، گرمای هوا، نور و دخانیات باعث از بین رفتن این ویتامین میشوند. از این رو افراد سیگاری به این ویتامین نیاز بیشتری دارند. همچنین شیر مادر نیز دارای مقادیری از ویتامین ث میباشد و به همین جهت زنان باردار باید از مقدار بیشتری از این ویتامین مصرف کنند. همچنین میشود این ویتامین را ۳ تا ۶ ماه در دمای زیر صفر نگهداری کرد اما پس از آن تجزیه میشود. همچنین در میان سبزیها، سبزیهای تیره برگ ویتامین C بیشتری دارند و جعفری شش تا هفت برابر سایر سبزیها دارای ویتامین ث میباشد.
میزان نیاز روزانه به ویتامین ث در گروههای مختلف سنی
- از بدو تولد تا 1 سالگی: 35 میلی گرم
- از 1 تا 3 سالگی: 35 تا 40 میلی گرم
- از 4 تا 12 سال: 40 تا 60 میلی گرم
- در دوره نوجوانی: 60 تا 100 میلی گرم
- در سنین بزرگسالی: 60 تا 100 میلی گرم
- خانمهای باردار و شیرده: 80 تا 100 میلی گرم
- افراد سیگاری: 120 میلی گرم
گردآوری از مجله اینترنتی همراه باعلم
منبع:asriran.com-ویکی پدیا