چشمان خود را ببندید و به این موضوع فکر کنید! سوءاستفاده جنسی از کودکان!! احساستان چیست؟ تا به حال چه اندازه به این موضوع اندیشیدهاید؟ از آزار جنسی کودکان چه میدانید؟ به چه رفتارهایی سوءاستفاده جنسی از کودک میگوییم؟ چه افرادی احتمال بیشتری دارد که کودکآزار باشند؟ آیا راهکاری جهت پیشگیری از این مسأله به ذهنتان میرسد؟
همان طور که درون خود احساس کردید، آزار جنسی کودکان پدیدهای دلخراش، ناراحتکننده و وحشتآور است به طوری که برخی حتی از شنیدن آن هم واهمه دارند. بسیاری از والدین به دلایل متعددی این موضوع را نادیده میگیرند. همان طور که میدانید، یکی از مهمترین راههای پیشگیری از این فجایع آگاهی از آنها است.
سوءاستفاده جنسی چیست؟
سوءاستفاده جنسی یا آزار جنسی کودک شکلی از سوءاستفاده از کودکان است که در آن، یک فرد بالغ یا نوجوان بزرگتر از کودک، از وی برای تحریک جنسی خود استفاده میکند. آزار یا سوءرفتار جنسی شامل فعالیتهایی همچون دستمالی نامناسب کودک، نگاه جنسی به اندامهای جنسی کودک، در معرض فیلمهای مستهجن قرار دادن کودکان، وادار کردن آنها به اعمال جنسی و سایر رفتارهای آزاردهنده جنسی است که میتواند رشد جنسی آنها را به خطر بیندازد. هر چند سوءرفتار جنسی میتواند حتی در مواردی در سنین بسیار کم صورت گیرد، با این وجود برخی مطالعات سن متوسط آزار جنسی کودکان را ۹ سالگی مطرح کردهاند.
بهرغم کسب آگاهی گسترده از طریق فیلمها، رسانهها، اخبار و گزارشات روزافزون سوءرفتار جنسی با کودکان، خانوادهها از بحث در این مورد اجتناب میکنند و کمتر کودکان را آموزش میدهند تا مورد آزار قرار نگیرند. شاید این اجتناب قابل درک باشد چون سوءرفتار جنسی کودکان یکی از دشوارترین واقعیتهایی است که خانوادهها با آن روبرو هستند. در واقع خانوادهها به انکار این جریان میپردازند. چراکه باور این مطلب که کسی رفتار وحشتناکی را نسبت به کودکان انجام دهد، بسیار دشوار است.
نکته قابل اهمیت آن است که کودکان ممکن است داستانها و اخبار متفاوتی در مورد آزار کودکان و حتی ربوده شدن و به قتل رسیدن شنیده باشند. با این وجود تعداد زیادی از کودکانی که مورد آزار جنسی قرار میگیرند، در برابر آزاردهندگان مقاومت نشان نمیدهند. چرا اینگونه است؟ زیرا متأسفانه آزاردهندگان از سوی کودک شناختهشده هستند. آمارها حاکی از آن است که تعداد قابل توجهی از کودکان توسط اعضای خانواده خود مورد آزار جنسی قرار میگیرند. گروه زیادی از افراد آزارگر یکی از والدین، خواهر، برادر، یکی از بستگان مانند عمو، یک دوست خانوادگی، شاگرد مطمئن مغازه پدر یا همسایه است.
جمعیت زیادی از کودکان توسط افرادی مورد سوءاستفاده جنسی قرار میگیرند که مورد اعتماد خانواده هستند. به بیان دیگر، در یک رابطه قابل اعتماد با والدین هستند. در برخی منابع گزارش شده است که حدود ۹۰ درصد از موارد آزار جنسی، کودک و خانواده وی شخص آزاردهنده را میشناسند و به او اعتماد دارند.
با توجه به اینکه اهمیت پیشگیری از بروز این فاجعه بر کسی پوشیده نیست، والدین باید در مورد سوءاستفاده جنسی و پیشگیری از آن با فرزندان خود صحبت کنند؛ حتی اگر این کار برای آنها راحت نباشد زیرا سوءاستفاده جنسی میتواند بر سلامت جنسی فرزند در دوران بزرگسالی تأثیر ابدی بگذارد. روانشناسان معتقدند که آموزش به کودکان میتواند مؤثر باشد زیرا در غیر این صورت، آنها اجازه آزار جنسی را به فرد آزاردهنده خواهند داد. این آموزش در سنین گوناگون میتواند متفاوت باشد.
مشخصاً این جنایت برای والدین کودکی که مورد آزار قرار گرفته است، بسیار ناراحتکننده است و برای خود کودک از آن هم زجرآورتر. بنابراین، این کارها را حتماً انجام دهید و به والدین دیگر که میشناسید، توصیه کنید:
ـ به عنوان والدین باید درک صحیحی در مورد وجود خطراتی که از نظر آزار جنسی فرزندان را تهدید میکنند، داشته باشید.
ـ فرزند خود را برای پیشگیری از سوءاستفاده جنسی آموزش دهید. آموزش حریم خصوصی و «نه گفتن» یکی از مهمترین راههای جلوگیری از کودکآزاری جنسی است.
ـ کودکان را تشویق کنید با شما رابطه کلامی داشته باشند تا هر حادثه مهم را به شما گزارش کنند.
ـ خودتان مراقب علائم سوءاستفاده باشید. در صورت بروز آزار جنسی، با شناسایی علائم آن در فرزند خود با او در مورد آچه برایش اتفاق افتاده است، بدون نشان دادن واکنشهای شدید و غیرقابل کنترل صحبت کنید. به فرزند خود تأکید کنید که او بیگناه است و از متخصصان کمک بگیرید.
منابع:
http://blog.bamom.ir
د فریتاس، کریستال. (۱۳۹۳). کلیدهای آموزش و مراقبت از سلامت جنسی در کودکان و نوجوانان (ترجمه سارا طوسی). تهران: صابرین.
کریمی، علی. (۱۳۹۲). سلامت جنسی در کودکان و نوجوانان ـ راهنمای عملی والدین و معلمان در تربیت جنسی کودکان و نوجوانان (چاپ هفتم). تهران: انتشارات رسانه تخصصی.
Guidelines for psychological evaluations in child protection matters.(۱۹۹۹). Committee on Professional Practice and Standards, APA Board of Professional Affairs. The American Psychologist ۵۴, ۸: ۵۸۶–۵۹۳٫