آموزش زبان تركي استانبولي | هفته اول | حروف

الفبای زبان ترکی استانبولی، از بیست و نه حرف از حروف لاتین تشکیل شده است، که با تغییرات اندک بصورت الفبای ترکی در آمده است.این حروف عبارتند از:[divider]

A a, B b, C c, Ç ç, D d, E e, F f, G g, Ğ ğ, H h, I ı, İ i, J j, K k, L l M m, N n, O o, Ö ö, [divider]P p, R r, S s, Ş ş, T t, U u, Ü ü, V v, Y y, Z z

از این ۲۹ حرف ۸ حرف صدادار ۲۱ حرف بیصدا می باشد.

حروف صدادار عبارتند از:  A a, E e  I ı, İ I ،O o, Ö ö, U u, Ü ü,

و حروف بیصدا عبارتند از:B b, C c, Ç ç, D d, F f, G g, Ğ ğ, H h, J j, K k, L l M m, N n, P p, R r, S s, Ş ş, T t,  V v, Y y, Z z

حروف صدادار

همانطوری که ذکر شد، در زبان ترکی حروف به دو دسته صدادار(ÜNLÜ) و بیصدا(ÜNSÜZ) تقسیم می شوند که در زیر به برخی از ویژگی آنها اشاره می کنیم:

1)      در ترکی هیچگاه دو حرف صدادار پشت سر هم نمی آیند به جز چند کلمه که از دیگر زبانها وارد ترکی شده اند
مانند:

Şiir-fiil-saat

2)      قانون BÜYÜK ÜNLÜ UYUMU

A)     هرگاه اولین حرف صدادار در یک کلمه ترکی kalın  باشد بقیه حروف صدادار آن نیز kalın خواهد بود. مانند:

ANLAM-AÇIK-BARIŞ-OKUL-OKŞAMAK-YUMURTA-YOĞURT-UÇAK

B)      هرگاه اولین حرف صدادار در یک کلمه ترکی İNCE باشد بقیه حروف صدادار آن نیز İNCEخواهد بود. مانند:

Erkek-eğitim- öğretmen-ödev-özgür-işçi

این قانون مهمترین قانون حروف ترکی به شمار می رود

موارد استثنا:

I. برخی کلمات مرکب از این قانون پیروی نمی کنند مانند:

Bilgisayar-çiçektozu-güneybatı-karadeniz

II. در ترکی دهها هزار کلمه وجود دارد و به ندرت کلماتی پیدا می شود که ریشه ترکی داشته واز این قانون تبعیت نمی کنند و به مرور زمان دستخوش تغییراتی شده اند مانند:

alma→elma                              karındaş→kardeş               ana→anne

III. برخی از کلماتی که از دیگر زبانها وارد ترکی شده اند:

Dikkat-şişman

IV. دربین صدها پسوند در زبان ترکی تنها ۵ پسوند از این قانون پیروی نمی کنند :

yor       -ken             -ki              -leyin            -(i)mtrak

3)       قانون küçük ünlü uyumu

در ترکی در یک کلمه بعد از düz ünlü  حتما düz ünlü و بعد از yuvarlak ünlü یا dar yuvarlak  و یا geniş düz بایستی استفاده شود که این برای صحیح نوشتن بسیار کمک می کند.

Düz ünlüden sonra

a→ a , ı                          anlam-açık

e→e , i                     elemek- eğitim

ı→a , ı              ısmarlamak-ısınmak

i→e, i                          izlemek- izin

YUVARLAK ÜNLÜLERDEN SONRA

o→a, u                           oynamak, okul

ö→e, ü                           öğretmen, öğüt

u→a, u                           uyanmak, uyku

ü→e, ü                              üretmek, ütü

نکته مهم: پس با توجه به قانون فوق می توان نتیجه گرفت که حروف o , ö  فقط در اولین بخش کلمه می توانند قرارگیرند که این قانون نیز در نوشتن و همچنین در آزمون TÖMER کمک زیادی به ما می کند، به استثنا چند کلمه که از دیگر زبانهاوارد ترکی شده اند مانند:

Horoz, alkol, radyo,profesör, konsolos, aktör, doktor

حروف بیصدا

حروف ünsüz نیز به دو گروه تقسیم می شوند :

 Yumuşak: b,c,d,g,ğ,j,l,m,n,r,v,y,z             Sert:ç,f,h,k,p,s,ş,t

برای سهولت در یادگیری حروف Sert کافیست کلمه زیر را یادبگیریم.

fıstıkçışahap

یکی از مهمترین کاربردهای حروف Sert این است که اگراین حروف در آخر هر کلمه ای یافت شوند و پسوندی بخواهیم به آن اضافه کنیم که باحروف d , c    شروع شده اند حرف d  به t   و حرف c   به   ç  تبدیل می شود.

نکته مهم: هر گاه در آخر کلمات ترکی حروف t,ç,p,k  باشد بعد از گرفتن پسوندی که با حروف صدادار شروع شده باشد این تغییرات اتفاق می افتد:

T→d                      dört→dördüncü

ç→c                             ağaç→ağacı

p→b                            kitap→kitabı

k→ğ                       yaprak→yaprağı

البته در افعال به جز ۲ فعل etmek , gitmek   ، در بقیه افعال اتفاق نمی افتد. همچنین اندک کلماتی نیز هستند که از این قانون تبعیت نمی کنند:

Kart, et, tüp, top,at,kent,sert,çift, sanat, davet, barut,paket, bulut,

dinamit,pilot,saat,bilet, kravat, hayat,koç

کاربر عزیز اگر آموزش ، مطلب ، داستان ، نوشته طنز ، خبر و… دارید که تمایل دارید در سایت منتشر شود از طریق بخش ارسال مطلب میتوانید با ما همکاری کنید