تبخال یا هرپس سیمپلکس(به انگلیسی: Herpes simplex)‏ یک بیماری ویروسی است که توسط ویروسی به همین نام ایجاد میشود و موضع درگیر به صورت التهاب و مجموعهتاولهای ریز نمایان میشود. ویروس هرپس سیمپلکس عامل بیماری تبخال در صورت، آلات تناسلی هر دو جنس، مغز، چشم و گاهی حتی فلج بل نیز میگردد. برای تبخال هنوز درمان قطعی وجود ندارد و اگر ویروس وارد بدن شود تا پایان عمر همراه شخص خواهد ماند و در هنگام ضعف دفاعی بدن بروز مینماید. اگرچه در برخی بیماران و پس از چندین سال عود بیماری، به ناگهان تظاهر مجدد تبخال از بین میرود اما همچنان ناقل ویروس به دیگران خواهند بود.

علایم و نشانهها

علایم و نشانههای تبخال به این صورت است که در وهله اول یک تاول کوچک و دردناک پر از مایع، روی یک نقطه سرخ و دردناک پوست بروز می کند که به طور معمول روی لبها و نواحی داخل دهان است. سپس درد شدید و احساس مورمور شدن به سراغ بیمار می آید که اغلب یکی دو روز پیش یا پس از بروز تاولهاست و این علامت بسیار مهمی است. به خصوص احساس مورمور شدن و درد خفیف از علایم اولیه تبخال است که می تواند به عنوان یک زنگ خطر محسوب شود. در این مرحله اگر کسی متوجه عفونت تبخال شود، می تواند با استفاده از اقدامات پیشگیرانه جلوی تبخال را بگیرد. در نهایت تاولها می شکنند و از آنها خونابه خارج می شود و یک زخم قهوهای با حالتی ناخوشایند ظاهر می شود. این پروسه ۷ تا ۱۰ روز طول می کشد تا کبره زردرنگ تشکیل شود، سپس بریزد و پوست صورتی جای آن را بگیرد.

راه سرایت به دیگران

تبخال می تواند در نتیجه تماس مستقیم پوستی و بوسیدن، از فردی که تاول روی پوستش وجود دارد، به فرد دیگری منتقل شود. ویروس تا زمانی که ترشحات مرطوب در تاول وجود دارند، انتقال می یابد. استفاده از وسایل مشترک فرد آلوده مانند وسایل غذاخوری، حوله و… نیز در صورت وجود تاول می تواند موجب سرایت بیماری شود. در طول بیماری شما باید حتی مراقب دستانتان نیز باشید. لمس کردن سایر نقاط بدن مانند چشم و دستگاه تناسلی می تواند بیماری را به باقی نقاط بدن انتقال دهد.

عوارض احتمالی:

۱. عفونت شدید و گسترش در بیماران اگزمایی
۲. اختلال دایمی بینایی، در صورتی که عفونت چشمی هرپس درمان نشود.
۳. ندرتاً مننژیت (عفونت یا التهاب پردههای مغز) یا آنسفالیت (عفونت یا التهاب خود مغز)

درمان:

۱. ظاهر ضایعات پوستی معمولاً برای تشخیص کافی است، اما در عین حال میتوان مایع موجود در تاول را برای تأیید تشخیص مورد آزمایش قرار داد.
۲. مایعات خنک بنوشید یا بستنی یخی بجوید تا ناراحتی کمتر شود.
۳. در ۲۴ ساعت اول پس ظاهر شدن ضایعات پوستی، یک تکه یخ را تا حدود یک ساعت روی محل قرار دهید. این کار ممکن است باعث تسریع بهبودی شود.
۴. به هیچ وجه چشم دچار عفونت هرپسی را نمالید یا نخارانید.
۵. برای پیشگیری از شعله ور شدن مجدد بیماری، زمانی که قرار است مدت زیادی را در بیرون از خانه بگذارنید، روی لبهای خود پماد اکسید روی یا کرم ضدآفتاب بمالید.
اگر ضایعات دستکاری نشود با توجه به اینکه در لایه های سطحی پوست قرار دارد بدون اینکه جای آن باقی بماند از بین می رود . بناباین بهترین کار دستکاری نکردن ضایعات است . اگر جای ضایعات قدیمی به صورت لکه بر روی پوست باقی مانده است با استفاده از ترکیبات مناسب می توان آنها را از بین برد . برای درمان مناسب به متخصص پوست مراجعه نمایید .

مراقبت تا رفع تبخال

ویروس تبخال در بدن کسی که در گذشته به آن مبتلا شده، باقی می ماند و به سادگی از بدن شخص خارج نمی شود. تبخال، دورهای ۷ تا ۱۰ روزه دارد و اغلب بدون درمان ناپدید می شود. شما می توانید از انواع کرمها برای نرم کردن تبخال و مسکنها و کمپرس سرد و گرم برای تخفیف درد استفاده کنید. نکته بسیار مهم این است که تاولها را فشار ندهید و سوراخ نکنید. وقتی روی لبتان تبخال زد، مصرف لبنیات و سیبزمینی را به دلیل داشتن لیزین افزایش دهید و از خوردن شکلات، کاکائو ، غلات، بادام زمینی و ژله خودداری کنید. استفاده از کرم ضد ویروس آسیکلوویر و قرار دادن لایه نازکی از آن با استفاده از گوش پاک کن روی تبخال هر شش ساعت، دوره تبخال را کوتاه نمی کند اما ریزش ویروس از روی زخم را افزایش می دهد و در بهبود آن مؤثر است. اغلب پزشکان نیز برای خشک کردن تبخال از محلولهای خاصی استفاده می کنند.

چند نسخه خانگی :

بهبود تبخال با روغن چای
استفاده از روغن چای تاثیر زیادی در پیشگیری از انتقال بیماری تبخال به سایر قسمتهای عضو درگیر از قبیل لب و جدارهای درونی دهان دارد. برای پیشگیری از توسعه تبخال در بخشهای دیگر دهان کافی است روغن چای را با پنبه روی تبخال بمالید و این کار را ۳ تا ۴ بار در روز تکرار کنید.

تا میتوانید شیر بخورید
درصورتی که به دلایل مختلف مثل استرس یا اضطراب دچار بیماری تبخال شدید نوشیدن شیر و مصرف ماست و خامه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. بهتر است در تمامی وعدههای غذایی خود از شیر یا ماست استفاده کنید. علاوه براین استفاده از گوشت سفید مانند گوشت مرغ و ماهی و مصرف باقلا از دیگر مواردی است که به درمان و تسریع روند درمان تبخال کمک میکند.

خاصیت ضدویروسی گل همیشه بهار
گل همیشه بهار از دیگر داروهای طبیعی و گیاهی برای درمان تبخال بهویژه تبخال دهانی است. شست و شوی تبخال با کمک عصاره همیشه بهار علاوه بر آنکه به کنترل و از بین رفتن ویروسها کمک میکند موجب تسریع روند درمان در بیمار نیز میشود. این مرهم علاوه بر خاصیت ضدویروسی موجب کاهش درد و سوزش تبخال نیز میشود. برای تهیه این عصاره کافی است ۳ قاشق از گیاه خشک شده گل همیشه بهار را در ۲لیوان آب بجوشانید تا یک لیوان از این عصاره باقی بماند، سپس محل تبخال را با کمک پنبه و عصاره این گیاه شست و شو دهید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

– اگر به بیماری مبتلا هستید که در دستگاه ایمنی شما اختلالاتی به وجود آورده است.

– اگر تبخال شما طی یک یا دو هفته بهبود پیدا نمی کند.

– در صورتی که بیماری شما شدید است و تبخال به طور مرتب در شما عود می کند.

 

 

منبع :انجمن عروسانه