سمنو

درکشور ما ازسالیان دور مردم استفاده ازجوانه گندم رابعنوان یک آیین سنتی وبه شکل سمنو در سفره ۷سین لازم میدانستند. سمنو نوعی فرآورده غذایی است که ازپختن مخلوط عصاره گندم جوانه زده وآرد تهیه میشود. طعم شیرین آن طبیعی و ازخودگندم بوده ودارای بافتی نیمه خام – پررنگ و قهوه ای است. درهر۱۰۰گرم سمنو ۳۰۰کالری انرژی نهفته است. ودارای پروتئین زیاد- چربی بسیارکم ازنوع گیاهی است. کربوهیدرات این ماده بسیارزیاد یعنی حدود۷۵گرم درهر۱۰۰گرم بوده وعمدتا ازنوع مالتوزاست. قنداخیرمعمولا درغلات درحال جوانه زدن یافت میشود

مواد لازم:
گندم برای جوانه زدن/ ۱ تا ۱/۵ کیلوگرم
آب/ به مقدار لازم
آرد جوانه گندم یا آرد سنگک/ ۳ کیلوگرم
بادام با پوست/ ۲۵۰ گرم
خلال پسته و بادام/ ۱۰۰ گرم

روش تهیه:
ابتدا گندم پوست نگرفته که به گندم مرغی معروف است (گندم مخصوص سبزه) را تمیز کرده و خوب بشویید تا کاملا پوست های اضافی آن روی آب بیاید و جدا شود. سپس با آب، خیس کنید. آب گندم را روزی ۴ تا ۵ بار عوض نمایید. پس از دو روز که نوک گندم ها سفید شد، دستمال تمیزی را داخل آبکش پهن کنید و گندم ها را روی آن بریزید. سپس لبه های دستمال را برگردانید و گندم ها را کاملا بپوشانید. در روز، ۳ تا ۴ بار روی آن آب داده و اجازه دهید آب اضافی، از زیر صافی خارج شود تا گندم ها جوانه نقره ای بزنند. هنگامی که جوانه ها به اندازه یک بند انگشت شد، آنها را از چرخ گوشت رد کنید و در ظرف بزرگی در آب شناور نمایید.
پس از اینکه خوب آنها را با آب مخلوط کردید، در صافی بریزید و شیره آن را کاملا جدا سازید. شیره باید کاملا صاف باشد. اکنون می توانید آرد جوانه یا آرد سنگک را با آن مخلوط کنید تا مانند دوغ شود. سپس روی حرارت قرار دهید و مرتب با قاشق چوبی هم بزنید. اکنون هر قدر می توانید روی جوانه چرخ شده و صاف شده آب بریزید و فشار دهید تا هنگامی که شیره آن کاملا جدا شود. پس از صاف کردن اولیه، بهتر است این کار را دو بار تکرار کنید. آب به دست آمده را پس از هر بار سفت شدن سمنو، دوباره به آن بیفزایید. در واقع هر زمان که می خواهد سفت شود، از آن آب به سمنو اضافه کنید تا ته نگیرد. هنگام غلیظ شدن بادام های با پوست را که کاملا شسته اید در آن بریزید. باز هم اگر در مدت پخت سفت شد، به مدت ۲ بار آب اضافه نمایید و اجازه دهید باز غلیظ شود. در این صورت هم خوشرنگ تر و هم شیرین تر خواهد شد. مدت پخت معمولا حدود ۱۵ تا ۱۸ ساعت است. پس از سپری شدن این زمان، آن را روی حرارت بسیار ملایم، به مدت ۴ تا ۶ ساعت دم کنید. پس از آن، در ظرف بکشید و رویش را با خلال بادام و پسته تزئین نمایید.
یادآوری: تا قبل از دم کردن بهتر است سمنو مرتب هم زده شود.

خواص سمنو :
سمنو داراى ویتامین هاى K-E-A و گروه ویتامین هاى B12,B8, B5, B3, B1 و مواد مهم دیگر مانند: فسفر، کرومیوم، روى، سلنیوم، آهن و مس است.
سمنو مغذى و انرژى زا است و بویژه براى ورزشکاران پرورش اندام بسیار مفید است و داروى طول عمر و آرامش اعصاب است.
سمنو شیرافزا است از این رو هم براى مادران شیرده و هم به علت مقوى بودن براى زنان باردار بسیار مفید است.
از دیگر موارد مفید درمانى آن مىتوان به اثرات شفابخش آن در درمان سو ءهاضمه، نازایى، سختى زایمان، سنگ کیسه صفرا و اختلال صفرا، پادرد، کندى ضربان قلب، ریزش مو، لاغرى، یبوست، واریس، قندخون و دیابت، رشد قد، بى خوابى عصبى، تصلب شرائین و کلسترول، ضعف حافظه، بیماران دوره نقاهت،M.S، بهت زدگى، پرکارى تیروئید، اسکیزوفرنیا، سایکوز، فسفات در ادرار، خون ادرارى، ترمیم زخم ها، فلج مغزى، مقاومت در برابر عفونت، بهبودى زخم هاى قرنیه، بیمارى رینود، اکرودینى، کولى باسیلوز، برى برى، شارکو، هوابلعى، مخملک، کوریزاى مزمن، پیستوریازیس، ورم دستگاه تناسلى، تب برفکى، ورم میزراه، سرگیجه هاى منى پر، کم خونى هیپوکروم، آرتروز، ورم زبان همراه بار، آرتروز پا و شبیکه، پارکینسون، عوراض یائسگى، پورپورا، اسپرو، اسکروفولوس، هپاتیت، یرقان، یرقان نوزادى، کمک به ترمیم شکستگى استخوان و عقیم بودن، به عنوان غذا و کمک درمانى مفید و مؤثر است.
در داخل این غذاى بهشت که تزئین بخش سفره هفتسین است، بادام هاى شیرین (سنگى) مىریزند که نماد و مایه برکت است. این بادام ها را پس از پختن از سمنو خارج مىکنند و تعدادى از آنها را به عنوان برکت کیف پول در داخل کیف پول قرار مىدهند تا باعث فراوانى پول و ثروت گردد.
بادام، حاوى ویتامین E وB1 و مقدار فراوانى از فسفر، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، گوگرد، سدیم، آهن، قند، مواد ازته و چربى است که به هنگام طبخ سمنو، جذب آن شده و باعث مقوى شدن بیشتر این غذا مىگردد. مصرف سمنو باعث تقویت عمومى بدن بویژه استخوان ها مىگردد و غذاى بسیار مفیدى براى زنان بویژه زنان باردار، بچه شیرده و یائسه محسوب مىشود.

خواص پسته:
پسته نیز از دیگر اجزای سمنو است که معمولا برای تزئین سمنو استفاده می شود. پسته دارای مواد مغذی فراوانی می باشد. پسته مواد مختلفی دارد که شامل ویتامین های A, B3, B1 ، آهن، کلسیم، فسفر و پتاسیم است. پسته اگر چه بسیار کوچک است، ولی ارزش غذایی بسیار بالایی دارد و نیروزا می باشد. در ۳۰ گرم پسته بدون پوست ۱۷۰ کیلوکالری انرژی وجود دارد. مغز پسته به دلیل دارا بودن آهن، معمولاً به افرادی که از کم خونی فقر آهن رنج می برند، توصیه می شود. از دیگر خواص پسته می توان به وجود کوآنزیم کیوتن (Q10) اشاره کرد که نوعی آنتی اکسیدان است و در پیشگیری از بیماری های قلبی، مفید می باشد. مصرف آن به ورزشکاران، دانش آموزان (مخصوصا در دوران امتحانات)، نوجوانان به خصوص در سنین رشد و به زنان باردار و شیرده توصیه می شود. البته اگر دچار اضافه وزن و یا چاقی هستید، به انرژی بالای آن توجه داشته باشید. اسیدهای چرب امگا- ۳ آن باعث کاهش خطر بروز حمله های قلبی می شوند و به همراه اسیدهای چرب امگا- ۶ سیستم ایمنی را تقویت می کنند.

خواص بادام:
داخل این غذای بهشتی که زینت بخش سفره هفت سین است، بادام شیرین می ریزند که نماد و مایه برکت است. بادام درختی بومی منطقه مدیترانه آسیا است. بلندی آن به ۶ تا ۸ متر می رسد و برگ های آن ساده، بیضی باریک، نوک تیز و کمی موج دار بوده و گل ها صورتی رنگ هستند. بادام دارای دو واریته اصلی به نام های بادام شیرین و بادام تلخ می باشد.
در ابتدای تشکیل میوه پوشش خارجی سبزرنگ و گوشتی دارد که پوشیده از کرک است و هنوز به درستی رشد نکرده که آن را چغاله بادام می نامند. پس از رسیدن بادام به تدریج پوشش خارجی سبز رنگ خشک شده و پوست آن نیز سفت و سخت می شود و مغز بادام در داخل آن رشد کرده و آماده استفاده می شود. بادام حاوی مقادیر زیادی از نوعی چربی تک زنجیره ای و اشباع نشده است که می تواند موجب کاهش کلسترول LDL و چربی خون و در نتیجه بیماری های قلبی- عروقی شود.
همچنین بادام می تواند سبب تقویت حافظه و بهبود اختلالات خواب گردد. بادام ملین بوده و روغن بادام ضد یبوست است و به خصوص از روغن بادام می توان برای رفع یبوست بچه ها استفاده کرد. بادام سینه را نرم می کند و شیر آن برای رفع سرفه و تنگی نفس مفید بوده و خلط آور است. شیر بادام طبیعی حاوی مقادیر زیادی از ویتامین های A, D و E و نیز منبع غنی کلسیم است. بادام حاوی مقادیر قابل توجهی از آنتی اکسیدان ها و فیبر می باشد. این مغز گیاهی اگرچه کالری زیادی دارد، اما اگر متعادل مصرف شود می تواند بخشی از یک برنامه غذایی برای حفظ سلامت قلب و کاهش وزن باشد.

 

 

منبع : انجمن عروسانه