درمان سرطان چشم + مهمترین علایم + تشخیص و پیشگیری سرطان چشم
فهرست سرفصل ها
مهمترین علایم سرطان چشم چیست؟
سرطان چشم همیشه دارای علائم آشکار نیست و در برخی مواقع تنها آزمایشات دقیق پزشکی میتواند ابتلای فرد به بیماری را شناسایی کند. از جمله علائم این بیماری میتوان دیدن هاله یا سایه، واکنش پذیری شدید به نور یا دیدن خط و نقطه در افق بینایی (به اصطلاح مگس پران)، ضعف بینایی، از دست دادن دید محیطی، چشمک زدن چشم، ایجاد توده در اطراف کره چشم را نام برد.
به وجود آمدن هر نوع ضایعهای که تاکنون وجود نداشته همانند زگیل در پلک، چشم یا صورت که در حال رشد باشد یا شروع به خونریزی یا ترشح کردن کند، میتواند از “مهمترین علایم سرطان چشم” باشد. سرطانهای که در نواحی چشم، تومور اربیت، مجاری اشکی، پلکها و نواحی صورت به وجود میآیند گروه متفاوتی از انواع سرطانها را شامل میشوند که برخی از آنها خیلی راحت قابل درمان بوده و برخی مشکل و پیچیده هستند.
از دست رفتن بینایی بدون درد به عنوان شاخصترین علامت ابتلا به سرطان چشم به شمار میرود. شایع ترین تومورهای چشمی در داخل کرهی چشم ظاهر میشوند که شامل ملانوم و لنفوم است این تومورهای چشمی از ملانوپیستها که مسئول تولید رنگدانهها میباشد سر چشمه میگیرند و سلولهای رنگدانه دار در مشیمیه، عنبیه و یا جسم مژگانی چشم را درگیر میسازد.
ممکن است سرطان چشم نواحی پلک که متشکل از پوست، عضله و اعصاب است را فرا بگیرد که به مراتب نادرتر است. عموما سرطانهای ثانویهی چشمی از سرطان اولیه شایع تر است، اختلال یا زوال بخشهایی از میدان دید محیطی و با مشاهدهی جرقههای نور یا لکهها و خطوط شناور در مبتلایان به “سرطان چشم” شایع است.
گاهی خال های چشمی و خال هایی که در ته کاسه چشم قرار دارند، می توانند عامل بروز سرطان های چشمی باشند؛ از این رو افرادی که اینگونه خال ها را در چشم دارند، باید به صورت دوره ای تحت معاینات چشم پزشکی باشند.
شایع ترین تومورهای بدخیم چشم به دو دسته تقسیم می شوند که به آنها ملانوم و رتینوبلاستوم می گویند. تومور ملانوم بدخیم فقط در یووهآ دیده مىشود و شایعترین تومور بدخیم داخل چشمى در افراد سفید پوست مىباشد. تقریباً همیشه یکطرفه است.
یووهآ از مشیمیه، جسم مژگانى و عنبیه چشم تشکیل شده است. ملانوم چشم بیشتر در بزرگسالان ایجاد می شود که می تواند تمام قسمت های مختلف چشم را گرفتار کند.
تفاوت تومورهای چشمی
این تومورها بر حسب اینکه در چه سنی دیده شوند، تقسیم بندی می شوند. ملانوم در بزرگسالان و معمولاً در 60 تا 70 سالگی دیده می شود و از سلول های رنگینه ای لایه انگوری چشم منشأ می گیرد. منظور از لایه انگوری چشم (یووهآ)، مشیمیه، جسم مژگانی و عنبیه است.
رتینوبلاستوم در سنین زیر 7 سال شایع است. در ایران سن تشخیص این تومور در حدود سه و نیم سالگی است.
علت ایجاد تومورهای چشمی
حتما شما هم دوست دارید علت اصلی بروز این تومورها را بدانید و اگر چشمتان ضعیف است، شاید کمی بیشتر نگران باشید. اما لازم است بدانید ضعیفی چشم میزان شیوع این بیماری را افزایش نمیدهد.
تغییرات ژنتیکی خاصی که به صورت موضعی در سلولهای ناحیه ایجاد میشود، میتواند منجر به بروز این بیماری شود.
به طور حتم عوامل مختلفی در بدن افراد گوناگون وجود دارد که سبب میشود برخی افراد نسبت به دیگران بیشتر مستعد ابتلا به بیماری باشند، اما همه این عوامل شناخته شده نیست.
در برخی افراد تومورهای چشمی، ابتلا به برخی ویروسها، اشعه خورشید و سیگار نیز میتواند عامل مستعدکننده ایجاد بیماری باشد.
تومورهای چشمی از کشندهترین و شایعترین تومورهایی است که در دوران کودکی بروز میکند. در واقع این تومورها دومین و در بعضی کشورها سومین تومور شایع دوران کودکی است.
برخی دیگر از علایم تومورهای چشمی کدامند؟
متاسفانه این تومور در مراحل اولیه هیچ علامتی از خود نشان نمی دهد و معمولاً پس از گسترش علایمش ظاهر می شود. حتی گاهی از طریق دست اندازی های فراوان آن به دیگر اندام ها (که بیشتر کبد است)، تشخیص آن صورت می گیرد.
به طور کلی تومور بر اساس اینکه از چه قسمتی منشا گرفته باشد، علایم مختلفی را بروز می دهد، مثلا تومور مشیمیه، ممکن است موجب کاهش دید شود.
تومور جسم مژگانی، با گسترش به سمت جلوی چشم، باعث جابجایی عدسی و بروز آب مروارید (کاتاراکت)، گلوکوم (آب سیاه چشم) و بالاخره جلو راندن عنبیه می شود و در این موقع خود را آشکار می کند.
کاهش دید، احساس وجود پردهای مقابل چشم، تاری دید، کج دیدن اجسام و بروز اختلال در میدان بینایی، درد چشم، بالا رفتن فشار چشم و التهاب داخل چشم از جمله نشانههایی است که تومور میتواند یکی از علل ایجادکننده آنها باشد.
راههای پیشگیری از سرطان های چشم کدامند؟
در مورد سرطان ها با عامل ژنتیکی، تاکنون علم نتوانسته کاری چندانی انجام دهد. اما در مورد سرطان هایی که عوامل محیطی در آن دخیل هستند هرچند تاثیر این عوامل به اثبات نرسیده اما بهتر است مواردی برای پیشگیری از بروز سرطان های چشمی رعایت شود.
از آنجایی که تاثیر تابش مستقیم نور آفتاب در بین عوامل محیطی در بروز سرطان های چشمی از سایر عوامل محتمل تر به نظر می رسد، بهتر است افراد به ویژه آنهایی که در مناطق گرمسیر زندگی می کنند یا افرادی مانند کشاورزان که به دلایل شغلی مجبورند ساعت ها زیر تابش نور آفتاب باشند، حتما از عینک های آفتابی استفاده کنند.
راه تشخیص سرطان چشم چگونه است؟
از آنجا که این سرطان چشم علائم بسیاری از بیماری های دیگر چشم را به طور مشترک دارد، تشخیص سرطان چشم می تواند مشکل باشد. ممکن است متوجه از بین رفتن بینایی ، سایه ها یا شکل های عجیب در بینایی و یا تغییر در رنگ چشم خود شوید. فقط یک متخصص پزشکی می تواند سرطان چشم را تشخیص دهد. در صورت مشاهده علائم در خانه ، برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید. اگر مبتلا به سرطان چشم هستید ، مهم است که زودتر درمان کنید.
راههای درمان سرطان چشم چیست؟
سرطان چشم از جمله بیماری هایی است که اگر به موقع تشخیص داده شود، می توان آن را به طور کامل درمان کرد اما در صورت عدم توجه به علائم و نشانه ها و تشخیص دیرهنگام، درمان تاثیر چندانی نخواهد داشت و حتی در مواردی منجر به تخلیه چشم خواهد شد.
دارو درمانی و جراحی از جمله موارد درمان این سرطان است که اگر در مراحل اولیه انجام شود نیازی به تخلیه کامل چشم وجود ندارد و بیمار میتواند بهبود یابد. اگر اندازه تومور کوچک باشد در مراحل نخستین صرفا تحت نظارت متخصصین قرار میگیرد و عمل جراحی به تعویق میافتد درمان و نابودی تومور عموما به اختلال و زوال بینایی در چشم مبتلا، منجر میشود.
معمولا در اعمال جراحی قسمتهایی از عنبیه و مشیمیه چشم برداشته میشود و در صورتی که اندازه تومور بسیار بزرگ باشد کل کرهی چشم با عمل جراحی خارج میشود، پرتو درمانی نیز از موثرترین تدابیر درمانی به شمار میرود که برای جراحی تومورهای کوچک، متوسط و بزرگ بکار میرود عمل کرایوتراپی نیز در نابودی تومورهای کوچک کاربرد مطلوبی دارد.