“جدا شدگی پرده شبکیه”,علائم،پیشگیری،درمان,بیماری چشمی
فهرست سرفصل ها
منظور از جدا شدگی پرده شبکیه چیست؟
جدا شدگی پرده شبکیه زمانی رخ می دهد که شبکیه از محل طبیعی خود کنده شود. زمانی که پرده شبکیه جدا شود، عملکرد آن مختل شده و در نتیجه بینائی فرد تار می شود یعنی مثل این که فیلم داخل دوربین از محل خود رها شود. جدا شدگی پرده شبکیه مشکل بسیار مهمی تلقی می شود زیرا در صورت عدم درمان، تقریبا در همه موارمنجر به کوری خواهد شد.
علایم و نشانه های جدا شدگی پرده شبکیه چشم
این علايم معمولاً در يك چشم رخ مي‌دهد، ولي گاهي هر دو چشم درگيرند:
- جرقه‌هاي نوراني در ميدان بينايي
- نقاط شناور در ميدان بينايي
- تاري ديد
- موج‌دار ديدن تصاوير (گاهي)
- از دست دادن تدريجي بينايي (از آنجا كه اين حالت بسيار آهسته بروز مي‌كند بيمار ممكن است متوجه آن نگردد)
جدا شدگی پرده شبکیه چگونه رخ می دهد؟
نوع اول: که شایع ترین شکل جدا شدگی شبکیه است در اثر ایجاد سوراخ در شبکیه پدید می آید، به این صورت که پس از ایجاد سوراخ در شبکیه، زجاجیه که حالت آبکی پیدا کرده از راه سوراخ به پشت شبکیه نفوذ می کند و آن را از لایه های خارجی تر جدا می کند. تموج مایع همراه با حرکات سر و تأثیر نیروی جاذبه باعث گسترش جدا شدگی شبکیه می شود، به همین دلیل این نوع “جدا شدگی پرده شبکیه” می تواند به سرعت پیشرفت کند و باعث جدا شدن کامل شبکیه گردد.
نوع دوم: که جدا شدگی کششی (tractional detachment) نام دارد وقتی اتفاق می افتد که رشته های زجاجیه یا بافت های غیر طبیعی از سمت داخل شبکیه را تحت کشش قرار دهند و آن را از روی بافت های زیرین بلند کنند. این حالت بیشتر در افراد دیابتی اتفاق می افتد.
نوع سوم: جدا شدگی شبکیه که چندان شایع نیست در اثر تراوش یا ترشح غیر طبیعی مایع در حد فاصل شبکیه و بافت های زیرین اتفاق می افتد. این حالت معمولاً ناشی از التهاب، خونریزی یا توده های غیر طبیعی داخل چشم است و به ندرت به صورت خود به خودی اتفاق می افتد.
مهم ترین عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به جدا شدگی شبکیه می شود کدامند؟
- بالا رفتن سن.
- دیابت شیرین.
- بیماریهای عروقی.
- سابقه قبلی جداشدگی شبکیه.
- سابقه خانوادگی جداشدگی شبکیه.
- نزدیک بینی (میوپی) شدید.
- عوارض جراحی چشم.
- تومورها یا التهاب‌ها.
راههای پیشگیری از ابتلا به پارگی شبکیه
بیماران در معرض خطر باید به‌طور منظم مورد معاینه چشم قرار گیرند. اگر بیمار دچار دیابت شیرین یا بیماریهای عروقی باشد باید به درمان طبی برای کنترل آنها اقدام نماید.
عوارض احتمالی
بدون درمان، کوری کامل یا نسبی در چشم مبتلا قابل انتظار است. با درمان تأخیری، در صورتی که جداشدگی به ناحیه ماکولا (ناحیه مسؤول بینایی دقیق) گسترش یافته باشد، بینایی دقیق (مرکزی) بیمار دچار اختلال دایمی می‌گردد.
اصول کلی درمان
- تشخیص براساس معاینه افتالموسکپی چشم مطرح می‌گردد.
- درمان به موقعیت و شدت جداشدگی بستگی دارد.
- در صورت ضربه به چشم استفاده از پوشش محافظ چشم ممکن است لازم باشد.
- جراحی جهت برقراری اتصال مجدد شبکیه به بافت‌های زیرین با استفاده از اشعه‌های لیزر مخصوص یا سرما درمانی (با استفاده از درجه حرارت زیر نقطه انجماد) یا با تغییر شکل چشم (گاهی) انجام می‌گیرد.
توصیه های لازم برای پس از عمل جراحی
1. هر دو چشم باید به‌طور همزمان تا مدتی با پوشش مخصوص بسته شوند. در این مدت برای انجام کارها می‌توانید از دوستان یا خانواده کمک بگیرید.
2. پس از برداشت پوشش چشم‌ها از عینک‌های دارای شیشه تیره استفاده کنید.
3. چشم‌های خود را مالش ندهید.
4. از دولا شدن اجتناب کنید.
5. از حالاتی که ممکن است باعث افزایش فشار داخل چشم شوند نظیر یبوست؛ بلند کردن وزنه سنگین یا سرفه شدید اجتناب کنید.
داروها
- قطره‌های چشمی گشادکننده مردمک
- داروهای آرامبخش به‌منظور کاهش اضطراب در طی دوره نقاهت
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
پس از جراحی در حالت خوابیده به پشت، استراحت کنید و سر را کمی بالاتر از سطح بستر قرار دهید. برای جلوگیری از تشکیل لخته در وریدهای عمقی، اندام‌های تحتانی را در طی استراحت مرتباً حرکت دهید.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان در میدان بینایی خود نقاط شناور یا جرقه‌های نورانی مشاهده می‌کنید. در این صورت مراجعه به پزشک را به تأخیر نیندازید.
بروز هرگونه نشانه عفونت (خونریزی، قرمزی، درد، تورم یا تب) پس از جراحی
بدتر شدن وضعیت بینایی پس از اتمام دوره نقاهت بعد از جراحی
irteb.com