کمبود ویتامین ب 12 چه خطراتی دارد | علائم کمبود ویتامین ب ۱۲
فهرست سرفصل ها
علت اصلی کمبود ویتامین ب 12
شایعترین دلیل کمبود ویتامین ب 12 در حقیقت نه کمبود آن در غذا بلکه اختلال در سنتز فاکتور داخلی توسط معده می‌باشد.ترکیب این فاکتور با ویتامین ب 12 ، باعث جذب آن در ایلئوم ( قسمتی از روده باریک )می شود.بیماریهای مختلف معدی مانندگاستریت‌های مزمن (تورم مزمن معده) و آتروفیک (کم‌خونی پرنیشیوز)، اعمال جراحی برداشتن کامل یا بخشی از معده، باعث عدم ترشح فاکتور داخلی گشته و کمبود ویتامین ب 12 را نیز بدنبال دارند. کمبود ویتامین B12 می‌تواند موجب کم خونی، احساس ضعف، افسردگی، زخم دهان و زبان، اختلالات روحی، کاهش وزن، اختلال در راه رفتن و بوی بد دهان شود.
چه افرادی بیشتر در معرض کمبود ویتامین ب ۱۲ هستند؟
کمبود ویتامین ب ۱۲ یا کوبالامین در کسانی که دچار مشکلات گوارشی هستند و یا داروهای اسید معده دریافت می کنند و همچنین در کسانی که رژیم های گیاهی را انتخاب کرده اند، شایع است. کمبود ویتامین ب ۱۲ اگر سالها ادامه داشته باشد، تشدید می شود و می تواند آسیب عصبی غیرقابل بازگشت را ایجاد کند. از دست دادن حافظه، گیجی، ناتوانی در تمرکز، آسیب های عصبی، بی خوابی، اختلال در نعوظ، حتی مشکلات روده و کنترل مثانه از دیگر عوارض کمبود طولانی مدت ب ۱۲ است. بسیاری از این عوارض در صورت تشخیص سریع و درمان می تواند معکوس شود.
این ویتامین بسیار حساس است و قابلیت تحمل نور ، حرارت و مواد اسیدی و قلیایی را ندارد. باکتری های تولید کننده ب 12 در دستگاه گوارش انسان ، از دهان و لثه و حلق تا روده بزرگ ، زندگی می‌کنند. هر کسی در هر سنی می تواند دچار فقر ویتامین ب ۱۲ شود اما مشکلات جدی سلامتی در صورت فقر این ویتامین زمانی بیشتر می شود که شما بیش از ۵۰ سال سن داشته باشید. در صورت تشدید مشکل و عدم جبران فقر ویتامین ب۱۲ از طریق غذا در بزرگسالان، بنا به توصیه پزشک شاید نیاز به تزریق این ویتامین و یا استفاده از مکمل ها باشد. ویتامین B12 در کبد ذخیره میشود و اگر فرد سال‌های متمادی از این ویتامین استفاده نکند کمبودی در بدنش ایجاد نمی‌شود.
نقش ویتامین ب 12 در بدن
این ویتامین در تولید سلول‌های بدن نقش دارد و وظیفه آن همانند اسیدفولیک ، شرکت در همانند سازی ژن‌های هسته سلول می‌باشد. تکثیر سلول‌ها در بافت عصبی ( تولید رشته‌های عصبی این بافت ) و دستگاه گوارش و مغز استخوان به خاطر حضور این ویتامین می‌باشد.این ویتامین را باید در آب حل کرد سپس مورد استفاده قرار داد .. کمبود این ویتامین در کل عملکرد بدن تأثیر می گذارد و انتقال اکسیژن را با کندی مواجه می‌کند همچنین می‌تواند موجب ضعیف شدن سیستم دفاعی شود. کمبود آن به ویژه در سیستم عصبی و خونسازی مؤثر است. این ویتامین در چرخهٔ رشد سلولی نقش متفاوتی دارد و می‌تواند ایجاد انرژی و پروتئین کند. همچنین در تقسیم سلولی و روند رشد تأثیرگذار است.
ویتامین ب ۱۲ برای زنان باردار
افراد خاصی مانند سالمندان و زنان باید بیشترین میزان ویتامین ب ۱۲ را دریافت کنند. میزان نیاز روزانه زنان بخصوص زنان باردار به این ویتامین ۲,۸ میکروگرم است در حالی که این میزان برای مردان ۲.۴ میکروگرم است.
کمبود ویتامین ب ۱۲ در کودکان
کمبود ویتامین ب ۱۲ در کودکان جدی است و می تواند با علائمی نظیر کم خونی، مشکلات حرکتی، مشکل رسیدن به نقاط عطف رشد و اختلال رشد همراه باشد که ممکن است منجر به مرگ شود. کمبود ویتامین ب ۱۲ در نوزادان نادر است اما می تواند رخ دهد البته اگر کودکی تغذیه بدون غذاهای حیوانی داشته باشد یا اگر شیر مادری که گیاهخوار است را بخورد یا بعد از دوران نوزادی همچنان فقط شیر مادرش را بخورد. بر طبق یک مطالعه که نتیجه آن در ژورنال پزشکی کودکان منتشر شده است، مصرف مکمل های ب ۱۲ توسط مادران در دوران بارداری می تواند از پیش آمدن این مشکل برای نوزادان جلوگیری کند.
همچنین پیشنهاد میشود بخوانید: علائم کمبود ویتامین D و منابع ویتامین دی
اگر شما مدام احساس خستگی و ضعف می کنید
اگرچه ویتامین ب ۱۲ در تولید سلول های خونی و حمایت از عملکرد اعصاب موثر است اما نقش مهمی نیز در تبدیل مواد مغذی به انرژی دارد. اگر شما مدام احساس خستگی و ضعف می کنید، وقت آن رسیده که ویتامین ب ۱۲ بیشتری را از راه رژیم غذایی دریافت نمایید. فراموش نکنید که محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز و تخم مرغ، بوقلمون، مرغ، ماهی و شیر بیشترین میزان ویتامین ب ۱۲ را دارند و کسانی که تابع رژیم های غذایی گیاهی هستند، برای جلوگیری از ابتلا به فقر ویتامین ب ۱۲ باید مکمل های این ویتامین را دریافت کنند. خستگی و سرگیجه های مداوم از علائم اصلی فقر ویتامین ب ۱۲ در گیاه خواران است.
اثرات داروهای سوزش سر دل در کمبود ویتامین ب 12
این داروها از آنجا که تولید اسید معده را سرکوب می کنند، جذب ویتامین ب ۱۲ را سخت تر می نمایند. اگر داروهای تجویزی برای سوزش سر دل مصرف می کنید و علائمی از قبیل ضعف، سرگیجه یا خستگی دارید، با پزشک تان درباره احتمال کمبود ویتامین ب ۱۲ مشورت کنید. مصرف منظم مکمل های این ویتامین می تواند بر غلبه بر این شرایط کمک کند.
زوال عقل با کمبود ویتامین B12
نشانه های کمبود این ویتامین اغلب مشابه زوال عقل یا دمانس ( dementia) است، از قبیل از دست دادن حافظه، گیجی، مشکلات تفکر و استدلال و همین مساله تشخیص کمبود ویتامین ب 12 را، از زوال عقل مشکل می کند به خصوص افراد مسن که در معرض خطر هر دوی این ها هستند و غالبا شرایطشان با هم تداخل دارد. ۷۵ تا ۹۰ درصد افراد دچار کمبود ویتامین ب ۱۲ عوارض عصبی مانند زوال عقل دارند. ولی حتی کاهش ویتامین ب 12 در افراد جوان هم به طور تیپیک علایم زوال عقل را نشان می دهد.
منبع:salamatnews.com